Χορτοφαγία

 

Τι είναι η χορτοφαγία:
Η χορτοφαγία βασίζεται στη μη κατανάλωση κρέατος, συμπεριλαμβανομένων του βοδινού, πουλερικών, ψαριού και των υποπροϊόντων τους.

Υπάρχουν αρκετά είδη χορτοφαγίας όπως:

Γαλακτο - ωο - χορτοφαγία: η δίαιτα αυτή περιλαμβάνει γαλακτοκομικά προϊόντα, αβγά, λαχανικά, δημητριακά, φρούτα και ξηροί καρποί

Γαλάκτο-χορτοφαγία:  η διατροφή περιλαμβάνει γαλακτοκομικά προϊόντα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια, φρούτα, ξηρούς καρπούς. , αλλά αποκλείει τα αυγά

Ωο – χορτοφαγία: αβγά, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια, φρούτα και ξηρούς καρπούς. Αποκλείεται κάθε είδος κρέατος (κόκκινο και άσπρο), τα θαλασσινά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. 

Αυστηρή χορτοφαγία (vegan): αποκλείει και τα ζωικά προϊόντα, όπως αυγό, γάλα και μέλι, και

Ωμή-αυστηρή χορτοφαγία: αποτελείται μόνο από φρέσκα και άψητα τρόφιμα, όπως τα φρούτα, σπόροι, ξηροί καρποί και λαχανικά

Πρόσφατα, παρατηρήθηκε αύξηση της δημοτικότητας της χορτοφαγικής διατροφής . Σε γενικές γραμμές, οι χορτοφαγικές δίαιτες παρέχουν μεγάλες ποσότητες σιτηρών, οσπρίων, ξηρών καρπών, φρούτων και λαχανικών. Συνδέεται με πολλά οφέλη για την υγεία, Από άποψη θρεπτικών ουσιών, είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες, ω-6 λιπαρά οξέα, φυτικές ίνες, καροτενοειδή, φυλλικό οξύ, βιταμίνη C, βιταμίνη Ε και μαγνήσιο (ουσίες που υπάρχουν σε σιτηρά, φρούτα, λαχανικά, νερό, ξηροί καρποί). Είναι όμως σχετικά χαμηλές σε πρωτεΐνες, κορεσμένα λιπαρά, ω-3 λιπαρά οξέα, βιταμίνη Β 12 και ψευδάργυρο ( ουσίες που υπάρχουν κυρίως στο κρέας και στα παράγωγά του).

Οφέλη της χορτοφαγίας

Σύγχρονες μελέτες έχουν δείξει ότι οι χορτοφαγία σχετίζεται με χαμηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) συνεπώς μειωμένη παχυσαρκία , χαμηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, μειωμένες πιθανότητες παρουσίας πέτρας στα νεφρά, οδοντικής διάβρωσης και τερηδόνας. Επίσης παρατηρήθηκε μειωμένη θνησιμότητα από ισχαιμική καρδιοπάθεια, στεφανιαία νόσο και διαβήτη τύπου II σε σύγκριση με τους μη χορτοφάγους. Σημαντικά αποτελέσματα ερευνών έδειξαν σαφείς διαφορές στα ποσοστά καρκίνου (καρκίνο του πνεύμονα, του μαστού, του παχέος εντέρου )μεταξύ χορτοφάγων και μη χορτοφάγων.

 

Επιπτώσεις της χορτοφαγίας

Εξαλείφοντας όμως όλα τα ζωικά προϊόντα από τη διατροφή αυξάνεται ο κίνδυνος ορισμένων διατροφικών ελλείψεων. Ιδιαίτερη ανησυχία υπάρχει για τους αυστηρά χορτοφάγους (vegan), στους οποίους παρατηρείται σημαντική έλλειψη βιταμίνης Β-12, βιταμίνης D, ασβεστίου, και ω-3 λιπαρών οξέων. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί έλλειψη σιδήρου και ψευδαργύρου. Ως συνέπεια αυτών των ελλείψεων παρατηρείται αναιμία, μεγαλοβλαστική αναιμία, δερματολογικά προβλήματα, οστεοπόρωση, ψυχικές διαταραχές, κλ.

Πως μπορεί η διατροφή να βοηθήσει στις επιπτώσεις της χορτοφαγίας

Ένας Διαιτολόγος -Διατροφολόγος θα βοηθήσει στο να κατευθύνει σωστά και εξατομικευμένα ένα χορτοφαγικό άτομο ώστε να μην παρουσιάσει σημαντικές διατροφικές ελλείψεις λόγω του αποκλεισμού του κρέατος από την διατροφή. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές υπάρχουν τροφές φυτικής προέλευσης -όπως διάφορα είδη τσαγιών, φύκια- για κάλυψη της βιταμίνης Β12, και ξηροί καρποί, μπρόκολο, φασόλια, αγκινάρες, λάχανο για κάλυψη του ασβεστίου. Δυστυχώς όμως υπάρχει μικρή έως ελάχιστη απορρόφηση των βιταμινών από αυτές τις τροφές. Συνεπώς είναι φρόνιμο να καταναλώνονται τρόφιμα εμπλουτισμένα με αυτά τα θρεπτικά συστατικά (βιταμίνη Β12, βιταμίνη D, ασβέστιο, ω3 λιπαρά οξέα) ή κατάλληλα συμπληρώματα.

Υβόνη Κατεργάρη
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος

---

Βιβλιογραφία:
http://journals.cambridge.org/
http://ajcn.nutrition.org/